Foto’s: Hester Doove en Ruud Pos
Korte biografie Carla de Jong
Carla de Jong studeerde Nederlands, Verpleegkunde en Sociale wetenschappen. Als adviseur/trainer in het bedrijfsleven en de gezondheidszorg schreef zij talloze zakelijke teksten en artikelen, voor zij besloot om haar oude schrijversdroom na te jagen. Haar debuutroman In retraite verscheen in 2009 en werd lovend ontvangen. Nog datzelfde jaar verscheen de thriller Serpent (Gouden Strop nominatie 2010).
Outcast (thriller, 2010) en Gebroken Wit (roman, 2012) volgden en in 2014 verscheen De ingreep (thriller). Met Nooit meer regen (oktober 2015) en De Johansons (april 2017) keerde zij terug naar de psychologische roman, een genre dat haar goed ligt.
In april 2019 verschijnt Geheim leven, een roman die gebaseerd is op de waargebeurde geschiedenis van haar oma, een drama waar de landelijke pers in 1911 maandenlang aandacht aan besteedde.
Carla is als schrijfdocent verbonden aan de Schrijversacademie en de Querido Academie. In 2014 en 2012 was zij jurylid voor de Schaduwprijs: de jaarlijkse prijs voor het beste Nederlandstalige spannende debuut. Ook heeft zij van 201-2017 met collega Annet de Jong een maandelijkste literaire talkshow gehost.
Carla woont in Amsterdam met haar man, hun twee kinderen, een kat en een hond.
Interview
VVraag: Ben je alleen schrijver, of heb je daarnaast nog een baan? Kun je het combineren?
‘Ik durf mezelf pas schrijver te noemen sinds ik in 2009 ben gedebuteerd, maar schrijven is al mijn levenlang een grote liefde met de nodige concurrenten. Ik werk daarnaast als organisatieadviseur en coach, ben docent aan de Schrijversacademie en de Querido Academie, geef masterclasses schrijven en ik heb een gezin. De combinatie schrijven en aanverwante activiteiten, gezin en werk is redelijk in balans, al kraken de uren op een dag soms nog steeds uit hun voegen.’
VVraag: Schrijf je alleen romans?
‘Ik heb zowel thrillers als romans geschreven en heb lang geaarzeld of ik hierin een keuze zou maken. Mijn romans werden vaak spannend genoemd en mijn thrillers kregen juist soms als kritiek dat ze niet nagelbijtend genoeg waren. Wel merkten de meeste critici op dat mijn kracht ligt in de ontwikkeling van de karakters, de dialogen en de dynamiek tussen mensen. Daar geniet ik als schrijver ook het meeste van. Inmiddels heb ik de knoop doorgehakt: ik ga voor de meeslepende roman met een bite. Het is het genre dat ik zelf het liefste lees en mijn pen beweegt van nature die kant op.
VVraag: Stel je jezelf doelen als je aan het schrijven bent?
‘In de scheppingsfase van een boek ben ik niet erg planmatig en schrijf ik zeer onregelmatig. Als ik ga zitten en een goed verhaal heb en mijn personages voor me gaan leven, stromen de woorden wel makkelijk uit mijn handen. Op een goede dag schrijf ik een paar duizend woorden, maar ik heb ook wel eens weken dat het boek stagneert. Dat kan uit simpel tijdgebrek zijn, maar soms moeten de plot en de personages nog wat meer gisten. Ik denk er dan wel voortdurend aan, dus het is niet zo dat er in die weken niets gebeurt. In de redactiefase ben ik uiterst gedisciplineerd. Ik werk dan vrijwel elke avond en op mijn vrije dagen. Het eerste dat ik inpak als ik op vakantie ga is mijn laptop. Dat zijn mijn meest productieve weken.’
VVraag: Vertel eens wat meer over het schrijfproces bij Geheim leven.
‘Geheim leven is de roman waar ik het langst aan heb gewerkt. Dat komt omdat het een dikkerd is en ik bovendien meer research heb moeten doen, omdat het boek is gebaseerd op een extreem drama dat in het begin van de twintigste eeuw in mijn eigen familie heeft plaats gevonden. Ik heb in totaal drie versies geschreven voor ik tevreden was. Vooral de structuur hield me lang bezig.’
VVraag: Welke boeken lees je zelf graag?
‘Ik lees graag Amerikanen, zoals Philip Roth en Ann Tyler, die een meester is in het tot leven blazen van haar vaak gemankeerde hoofdpersonen. Meer recent heb ik De Cazalets van Elizabeth Jane Howard verslonden. Heerlijk om met zo’n familie mee te groeien. De Correcties van Johathan Franzen vond ik geweldig. Zuiver vond ik helaas niet om doorheen te komen. John Irving heeft een aantal prachtige verhalen, zoals Weduwe voor een jaar. Ik hou van een stevige plot. Gejaagd door de wind, heeft me als achttienjarige diep geraakt. Toen ik het uit had heb ik een week gehuild. Ik heb het onlangs herlezen, nu met een technisch oog en snap dat dit boek in 1937 de Pulitzer prijs heeft gewonnen, het zit zo gelaagd in elkaar. Volkomen onterecht dat er soms laatdunkend over gedaan.’
VVraag: Geheim leven is jouw achtste roman in 10 jaar tijd. Hoe kom je aan je verhalen?
‘Het is vooral heerlijk om te schrijven. Als kind had ik twee dromen: ik wilde schrijfster worden en verpleegster. De tweede droom was ‘erfelijk’ via de genen van moeder en grootmoeder. De eerste was authentiek, vanaf het moment dat ik kon schrijven, deed ik niet anders. Ik schreef gedichten, korte verhalen en op mijn tiende een eerste boek. Ik juichte als er strafwerk kwam in de vorm van een opstel. Na de middelbare school ben ik Nederlands gaan studeren met als doel schrijfster te worden. Mijn behoefte aan zingeving leidde ertoe dat de tweede droom tijdelijk won. Ik studeerde verpleegkunde en sociale wetenschappen en werkte jaren in de psychiatrie, onder andere als groepstherapeut. Het schrijven bleef knagen. In de tien jaar dat ik als organisatieadviseur werkte, stortte ik me op offertes, rapportages en artikelen. Uiteindelijk kon ik in het zakelijk schrijven niet genoeg kwijt. De klik kwam toen ik in een interview met Maria Goos een zin las die me vol trof: ‘Ik ben er nu wel achter, schrijven is mijn leven.’ Ja, zo is het, dacht ik. Na het lezen van dat interview ben ik achter mijn computer gekropen en drie maanden later had ik mijn eerste thriller geschreven, die overigens het daglicht niet heeft mogen aanschouwen. De drang zit heel diep, denk ik. Ik ben onthand als er niets te schrijven is.’
VVraag: Als je jezelf in vier woorden moest karakteriseren, welke zouden dat zijn?
‘Vrouw, moeder, schrijfster, vriendin.’
VVraag: Heb je naast schrijven, werk en gezin nog tijd voor hobby’s?
‘Ik streef er eigenlijk naar op alle vlakken lol te hebben, ook in mijn werk en dat lukt aardig. Schrijven is nog steeds mijn grootste hobby. Als ik schrijf ben ik volkomen in balans. Schrijversstress is me vreemd. Achter mijn computer ben ik in mijn tweede wereld. Voor mijn gezin is dat soms heel ergerlijk, want ik ben onbereikbaar, hoewel ik mijn werkplek pontificaal in de huiskamer heb. Om mijn hoofd leeg te maken sport ik veel. Maar een avondje slempen met vriendinnen komt gelukkig ook nog voor.’
